Σημειώσεις Κεφαλαίου 12

[←1]

Κατά τις 9 το πρωί.

[←2]

Ο Χατζή Μουχάμαντ τού πρώτου κεφαλαίου, ο οποίος ήταν ο σύντροφος των πρεσβευτών σε όλο το ταξίδι τους και τούς είχε συνοδεύσει μέχρι τη Σμαρκάνδη.

[←3]

Ο Χαλίλ Σουλτάν.

[←4]

Τον οποίο είχαν δει οι πρέσβεις στη Σουλτανίγια.

[←5]

Xamelac Mirassa στο κείμενο.

[←6]

Borundo Mirassa στο κείμενο.

[←7]

Noradin Mirassa στο κείμενο.

[←8]

Ο Τιμούρ βρισκόταν τότε στο εβδομηκοστό του έτος.

[←9]

Totamix στο κείμενο.

[←10]

Ο αδελφός Αλφόνσο.

[←11]

Chayscan στο κείμενο.

[←12]

Catay στο κείμενο.

[←13]

Cayscan στο κείμενο.

[←14]

Με τον θάνατο τού Τζενγκίς Χαν το 1227, ο γιος του Τούλυ πήρε ως κληρονομικό μερίδιο την πατρογονική γη στη Μογγολία, κατοικώντας στο Καρακορούμ. Ο γιος του Κουμπλάι, που τον διαδέχθηκε ως μεγάλος χαν (1257-1294), κατέκτησε την Κίνα και ζώντας στο Πεκίνο είχε τον Μάρκο Πόλο στην υπηρεσία του. Όντας ο μεγάλος χαν, τού απέτιαν φόρο τιμής οι απόγονοι τού Τσαγκατάι στη Σαμαρκάνδη. Οι διάδοχοι τού Κουμπλάι εκφυλίστηκαν και το 1370 η δυναστεία των Μογγόλων τής Κίνας, που από τούς Κινέζους ονομάζονταν Γουέν, αντικαταστάθηκε από την ντόπια κινεζική δυναστεία των Μινγκ. Ιδρυτής της ήταν ο αυτοκράτορας Χονγκβού, ο οποίος πέθανε το 1399 και τον διαδέχθηκε, ύστερα από μεσοδιάστημα αναταραχών, ο γιος του, ο Τσινγκτσού, ο οποίος έγινε επισήμως αυτοκράτορας ως Γιουνγκλό και βασίλευσε από το 1403 ως το 1425. Αυτός είναι ο ηγεμόνας τον οποίο ο Κλαβίχο ονομάζει Τσαϋσκάν, αλλιώς Τανγκούζ Χαν. Ο Τσινγκτσού επιδίωξε ανεπιτυχώς να αναγκάσει τον Τιμούρ να τού καταβάλλει τον παλαιό φόρο τιμής. Καθώς οι σχέσεις μεταξύ τού Τιμούρ και τής Κίνας χειροτέρευαν, ο Τάταρος κατακτητής την άνοιξη τού 1405 ήταν έτοιμος να ξεκινήσει για να προσθέσει την Κίνα στις άλλες κτήσεις του, όταν τον βρήκε ο θάνατος στο Οτράρ, στο σημείο διέλευσης τού Ιαξάρτη. Tanguz, Tunguz ή Donguz σημαίνει γουρούνι στα Τσαγκατάι Τουρκί. Το ” Chayscan ” ή το ” Chuyscan ” μπορεί να είναι τυπογραφικό λάθος αντί για το ” Chuycon”, το κινέζικο Chingtsu, το όνομα δηλαδή τού αυτοκράτορα.

[←15]

Guadameci στο κείμενο ή δέρμα τής Κόρδοβα. Βλέπε πιο πάνω, σε σημείωση τού Κεφαλαίου 6.

[←16]

Ο Le Strange 1928, αναφέρει ότι ο Αλή τού Γεζντ (The History of Timur- Bec: Known by the Name of Tamerlain the Great, Emperor of the Moguls and Tartars: Being an Historical Journal of His Conquests in Asia and Europe, written in Persian by Cherefeddin -Ali, native of Yezd, his Contemporary, Λονδίνο 1723), περιγράφει την υποδοχή με την ευκαιρία αυτή των διαφόρων πρεσβευτών από την Αίγυπτο και την Ισπανία, αλλά φυσικά δίνει προτεραιότητα σε εκείνους τής μουσουλμανικής εξουσίας. Θα θυμόμαστε ότι όταν ο Κλαβίχο έφτασε στη Χόϋ, βρήκε εκεί τον πρεσβευτή τού Καΐρου, που είχε μαζί του μια καμηλοπάρδαλη και έξι στρουθοκαμήλους, που στέλνονταν ως δώρα στον Τιμούρ. Ο Αλή τού Γεζντ δίνει το όνομα τού Αιγυπτίου απεσταλμένου ως Manghalí Bugay, ο οποίος είχε υπάρξει αρχιθαλαμηπόλος τού εκλιπόντος Μαμελούκου σουλτάνου Μπαρκούκ. Είχε κατορθώσει να οδηγήσει με ασφάλεια την καμηλοπάρδαλη με εννέα στρουθοκαμήλους στη Σαμαρκάνδη, όπου τις παρουσίασε δεόντως ως δώρο τού κυρίου του. Οι στρουθοκάμηλοι, έξι ή εννέα, είχαν έρθει σε κιβώτια πάνω σε καμήλες, αλλά η καμηλοπάρδαλη πρέπει να είχε περπατήσει όλη τη διαδρομή από το Κάιρο μέχρι τη Σαμαρκάνδη, απόσταση μεγαλύτερη των 3.000 μιλίων.

[←17]

Dilicaxa στο κείμενο, «Ανάπαυση τής Καρδιάς».

[←18]

Bayginar στο κείμενο, «Κήπος τού Πλάτανου». Ο Le Strange 1928, αναφέρει ότι ο Κήπος Ντιλκουσά και ο Κήπος τού Πλάτανου περιγράφονται και οι δύο από τον Μπαμπούρ, τον πρώτο αυτοκράτορα τής δυναστείας των Μουγκάλ στην Ινδία στο τέλος τού 15ου αιώνα, στο «Βιβλίο τού Μπαμπούρ» (Baburnama). Ο πρώτος βρισκόταν σε κάποια απόσταση, στα ανατολικά τής Τυρκουάζ Πύλης τής πόλης.

[←19]

Alhania στο κείμενο, λέξη αραβικής προέλευσης.

[←20]

Bagino στο κείμενο, «Νέος Κήπος».

[←21]

Το τάνγκα ή τάνκα ήταν λεπτό ασημένιο νόμισμα που κυκλοφορούσε σε όλη τη χώρα των Τατάρων. Σε επόμενο απόσπασμα ο Κλαβίχο αναφέρει, ότι ένα τάνγκα άξιζε δύο περίπου καστιλλιάνικα ασημένια ρεάλια.

[←22]

Ζαραφσάν.

[←23]

Οι Τσαγκατάι.